Povijest ljudske evolucije: Maba 1 i misterije prošlosti
Povijest ljudske evolucije je daleko složenija i neurednija nego što mnogi misle. U njenoj srži leži niz neobičnih junaka koji se protive svemu što mislimo da znamo o razvoju naših predaka. Jedan od tih prehistorijskih likova je Maba 1, pojedinac koji je živio u Kini prije otprilike 300.000 godina, a koji ne pripada nijednoj poznatoj vrsti.
Otkriće Mabe 1
Maba 1 je prvi put otkriven 1958. godine, kada su poljoprivrednici skupljali guano iz špilje u provinciji Guangdong kako bi ga koristili kao gnojivo. Ostatci ovog pojedinca sastoje se od dijela lobanje i nekoliko kostiju lica, a njihova nekompletnost otežava identifikaciju. Prvotne analize sugeriraju da bi Maba 1 mogla biti rodbinska vrsta neandertalaca, ponekad nazvana “kineski neandertalac”.
Detaljna analiza Mabe 1
Kako bi saznali više o Mabi 1, autori novog istraživanja uveli su prvu detaljnu procjenu unutarnjih struktura lobanje, uključujući sinuse, moždanu šupljinu i diploične krvne žile koje se nalaze unutar spužvastog sloja kostiju lobanje. Korištenjem CT skeniranja, istraživači su otkrili da ova lobanja ima kombinaciju osobina prisutnih kod drugih arhaičnih hominida, što onemogućava kategorizaciju Mabe 1 uz bilo koju od njih.
Na primjer, autori ističu da je “opća morfologija lobanje bliža H. erectusu nego kasnijim encefaliziranim vrstama, H. neanderthalensisu i H. sapiensu,” iako je prednji režanj prekratak da bi se mogao smatrati Homo erectus. “Maba 1 se smatrala ‘kineskim neandertalcem’ zbog sličnosti u području lica. Međutim, ovo istraživanje nije otkrilo karakteristike jedinstvene za H. neanderthalensis u unutrašnjim strukturama Mabe 1”, navode.
Genetska razmatranja
Nedavna filogenetska studija također je ukazivala na to da bi Maba 1 mogla biti porijeklom iz Denisove vrste, no CT skeniranja su otkrila da je veličina mozga ovog pojedinca drastično manja nego što bi se očekivalo kod Denisovca. “Uzimajući u obzir sve ove usporedbe, trenutno se Maba 1 ne može klasificirati ni u jednu poznatu grupu hominida,” zaključuju autori.
Složeni svijet srednjeg pleistocena
Iako sve ovo zvuči neobično, nije rijetkost pronaći hominide iz tog razdoblja koji se ne uklapaju u ništa ustaljeno. Često se naziva “neuredno sredstvo” ili “muddle in the middle”, srednji pleistocen bio je doba nesukladnosti i izvanrednosti, naseljen čudacima i izuzecima koji su zamaglili granice između različitih ljudskih vrsta.
Primjeri ovih “između” predstavnika pronađeni su širom Afrike i Euroazije, s Homo sapiens sličnim bićima iz Maroka i Tanzanije, kao i “nešto kao” Homo heidelbergensis iz Zambije, čije datiranje odgovara vremenu Mabe 1. Zanimljivo, autori studije su otkrili da Maba 1 ima veću sličnost s ova tri uzorka nego s neandertalcima, unatoč velikoj udaljenosti od ovih afričkih populacija.
Zaključak: Maba 1 i haotična priroda ljudske specijacije
Zajedno uzimajući u obzir sve ove faktore, lobanja Mabe 1 može se smatrati primjerom haotične prirode ljudske specijacije tijekom srednjeg pleistocena, demonstrirajući veliki stupanj preklapanja između raznih prehistorijskih kladova. Na kraju, istraživači sugeriraju da bi najsvrsishodnija oznaka za Mabu 1 mogla biti „ne-erectus“. Ova provokativna studija objavljena je u American Journal of Biological Anthropology, otvarajući vrata za daljnja istraživanja i razmatranja ljudske evolucije.
